“
İAÜ Mütevelli Heyet Başkanı Dr. Mustafa Aydın
‘Siyasi Nedenlerle Dünyanın Merkezi İngiltere Kabul Edildi’
“Greenwich ne anlam ifade ediyor diye düşünüyorduk. Dünya’nın merkezinin neden Greenwich olduğunu bilmiyorduk. Yalnızca konuyla alakalı olan belirli akademisyenler bunun nedenini ve derinini biliyor. Biraz incelendiğinde İstanbul’un sıfır meridyeninin başlangıç noktası olduğunu ve yıllarca bu şekilde kullanıldığını biliyoruz. Ancak kamuoyu bunu böyle algılamıyor. 1884 yılında Washigton’da Uluslararası Meridyen Konferansı adı altında toplantı düzenleniyor. O dönem Osmanlı’yı konferansta Ahmed Rüstem Efendi temsil ediyor. Ahmed Rüstem Efendi oyunu ‘Uluslararası ilişkilerle sınırlı olmak kaydıyla ortak saatin kabulünden yana’ Greenwich için kullanıyor. Bu konferansta Greenwich, 22 oyla ‘Sıfır meridyeni’ olarak kabul ediliyor. Bir medeniyetin, bir teknolojinin sonucu olarak bugün Greenwich’in başlangıç noktası olduğu düşüncesi yaygındır. Oysaki bu da İngiliz siyasetinin sonucudur. Bizler üniversite olarak kamuyu aydınlatmak ve gelecek nesillere doğru bilgiyi aktarmakla mükellefiz.”
Prof. Dr. İlber Ortaylı
‘İngilitere Batsa, Greenwich Kalacak’
“Sıfır meridyen konusu son derece izafi bir meseledir. Eski haritalarda muhtelif yerlerde olduğunu söylemiştik. Doğu Roma İmparatorluğu döneminde, bütün yollar Batı Roma’ya çıkar ve dünyanın merkezi orası kabul edilirdi. Bizans diye yanlış olarak isimlendirilen Yeni Roma’da ise dünyanın sıfır noktası su terazisinin yanında bulunan milyon taşıdır. Bütün dünyanın başlangıç ve merkez noktası orasıydı. Greenwich rasathaneleri Britanya İmparatorluğu’nun tezahürü olarak kabul edildi. Bu sempozyumda bunun üzerinde durulacak. Tabi bunu değiştirmek mümkün değildir. Dünya 100-150 senede çok değişti. Çok kayıtlar, çok sistemler buna göre kuruldu. Hiç kimse değiştiremeyecek. İngiltere’nin kendisi batsa bu meridyeni kalacak. Buna rağmen bunu bilmek lazım. Eski haritalarda ve saptamalarda bunun gerekçelerini tartışmak lazım. Bu bir ilim meselesidir.”
Prof. Dr. Türker Özkan
‘Sıfır meridyeni Ayasofya’nın âleminden geçiyor’
“Bu kavramlar Eratosthenes ve Hiparcus tarafından başlatılmıştır. Birçok şehre ise Strabo uygulamıştır. Dünya haritası için ilk kullanılan meridyen Ptolemy başlangıç meridyeni bugün Winchseter’a karşılık geliyor. Christopher Colombus ise, Atlantik’in ortasında bir noktayı alıyor, buna da Tordesillas Meridyeni diyor. Ayrıca Fransızlar da benzer çalışmalar yaptılar ve Paris meridyenini başlangıç olarak aldılar. Bir kaynağa göre İstanbul’daki sıfır meridyeni İstanbul’un 70 mil doğusundan geçen bir yer olarak söyleniyor. Diğer bir kaynağa göre ise, Ayasofya’nın kubbesindeki aleminden geçen boylam esas alınacak şeklinde belirtiliyor. Başka bir kaynak da yine Ayasofya’nın çatısından geçen boylamın esas alındığını söylüyor.”
İAÜ TARMER Müdürü Prof. Dr. Mustafa Saim Yeprem
‘Meridyenin işaretleri 116 yıl önce bulundu
“Dünyada konum belirlemede ve koordinatların bulunmasında sıfır meridyeni büyük önem taşıyor. Dünyada konum belirlenirken, sıfır meridyenleri İstanbul’dan Ayasofya’nın alemi esas alınarak geçmiştir. Bu da yurdumuzun önemli bir tarihi geçmişini ifade ediyor. Gerçekten dünyanın doğu ve batısını birbirinden ayırma özelliği olan meridyenin İstanbul’dan geçen bir meridyen olduğu ve hatta 116 yıl öncesinde bu meridyenin işaretlerinin bulunduğuna değiniliyor.”
Astronom ve Araştırmacı Yakup Emre
‘Müslüman bilim adamlarına göre Başlangıç Meridyeni
“Matematikçi ve astronomi âlimi, Timur hükümdarı Uluğ Bey, Semerkant Rasathanesi’nde Zîc-i Uluğ Bey’i meydana getirmiştir. Zîc-i Uluğ Bey, Kamçatka’nın doğusundan geçen meridyeni esas almıştır. Burası, Greenwich’e göre ilk sabah vaktinin zuhur ettiği yer olarak da bilinmektedir. Takıyuddin Er Rasıd da yaptığı koordinat hesaplarını Kanarya adalarına göre yapmıştır. İkinci Abdulhamid Han devrinde şehzâdelere coğrafya dersleri veren Mehmed Eşref Bey’in çizdiği dünya haritalarında baş meridyen olarak Paris veya Greenwich’i başlangıç meridyeni olarak aldığı görülürken, Osmanlı memleketlerine ait haritalarda baş meridyen olarak İstanbul’dan geçen meridyeni esas alınmıştır.”
Prof. Dr. Metin Tuncel
‘Milli saat ilk demiryollarında kullanıldı’
“Saatler kavramında mahalli saat, milli saat, uluslararası saat ve bizim namaz vakitlerini bildirmeyi esas alan ezani saat vardır. Mahalli saate göre, güneş, her meridyenin üstüne geldiği zaman günün ortasıdır. Gün bundan 12 saat önce başlar, 12 saat sonra biter. Şimdiki modern saatte günün başlangıcı gece 12:00’dir. Ezani saatte günün başlangıcı akşam 12.00’dir. Mahalli saatlerden sonra ulaşım zorluğu çekilince milli saate geçme zorunluluğu oluştu.”
Istanbul Prime Meridian Workshop
The Millenium Stone that was placed in Istanbul, marking it as the prime meridian of the world, set by the Roman Emperor Constantine I in 4th century in Sultanahmet Square had lost its place as the center of the world to Greenwich 130 years ago.
IAU hosted the prime meridian meeting in the month of December. The seating presidency was given to Prof. Dr. Ilber Ortayli. The workshop included people such as astronomer Yakup Emre, Prof. Dr. Turker Ozkan, Avasya Strategic Research Center Directors Member Yalcin Kocak, Prof. Dr. Cengizhan Ipbuker, Prof. Dr. Abulaziz Bayindir, Prof. Dr. Huseyin Turoglu, Prof. Dr. Feza Gunergun, Prof. Dr. Adnan Okten. The opening speech was made by IAU teaching member Prof. Dr. Selami Gozenc. Gozenc, “The beginning of the latitude and longitude lines, the prime meridian, has been changing according to the eras of history and the shifting strengths of nations. This line which separates our world into east and west also carries a very important role in deciding the time zones.”
IAU President Dr. Mustafa Aydin
‘England was chosen as the center of the world for political reasons’
We used to think what was the meaning of Greenwich however we did not know why the center was Greenwich.”
Only a few academicians that are related and experts on the topic know why. When you look you see that Istanbul is and always was the center of the map. However the public do not view this as we do. In 1884 a meeting takes place under the name of Washington International Meridian Conference. At that time Ahmed Rustem Efendi represents the Ottoman Empire. Ahmed Rustem Efendi gives his vote to Greenwich given the condition that Greenwich be used as a center for only international relations. It is thought that Greenwich is the prime meridian today due to the civilization and technology there. However this fallacy is the equation of English politics. We, as universities, have to enlighten the people and are amenable for relaying the truth to the following generations.”
Prof. Dr. İlber Ortaylı
‘If England falls, Greenwich will stay’
“The topic of the prime meridian is a very relative topic. We said that it changes in old maps. In the East Ancient Roman Empire all roads lead to the Western Roman Empire and this was accepted as the center of the world. New Rome, inaccurately named Byzantium, has the millennium stone next to the water scale to mark the prime meridian. The beginning of the world and the center point was there. The Greenwich observatories were accepted as the British Empire’s manifestations. We will stay on this topic in this symposium. Of course, however, it isn’t possible to change this. The world has changed drastically in the last 100-150 years. Many archives and systems have been structured around this. Even if England falls, this meridian will stay. We have to accept this fact. We have to discuss these facts on old maps and derivations. This is a topic of science.”
Prof. Dr. Türker Özkan
‘The Prime Meridian passes through Hagia Sophia’s World’
“These concepts were found by Eratosthenes and Hiparcus. Strabo applied these concepts to many cities. The first meridian used for the world map had Ptolemy as a start and today his meridian is against Winchester. Columbus however takes a place in the Atlantic as the prime meridian and this is called the Tordesillas Meridian. The French have also made similar works and it is seen as Paris being the prime meridian. According to one source it is said that the prime meridian in Istanbul passes by 70 miles east of Istanbul. Another source states that the dome of Hagia Sophia shows the true prime meridian.”
IAU TARMER Principal Prof. Dr. Mustafa Saim Yeprem
‘The signs of the meridian have been found 116 years ago.’
“The prime meridian carries a very important task in the location services in our world today. When the locations in the map were being made, the Hagia Sophia in Istanbul was chosen as the prime meridian. This shows the historical importance of our city. It is reality that the line that separates the east and west is actually located in Istanbul and there have been signs showing that this was the case from 116 years ago.”
Astronomer and Researcher Yakup Emre
‘The Prime Meridian according to Muslim Scientists’
“Mathematician and Astronomer Ulug Bey of the Timur Empire has made the Zic-i-Ulug Bey in the Samarkand Observatory. Zic-I Ulug Bey took the meridian on the east of Kamchatka. This area, according to Greenwich, is the first place in the world to reach the morning time. Takiyuddin Er Rasid also took a meridian and marked it as the Canary Islands. In the time of Sultan Abdulhamid II, the geography teacher of the princes was Mehmed Esref Bey and according to the map he drew the prime meridian was located in Paris or Greenwich. However in the Ottoman maps it is seen that Istanbul is the prime meridian.”
Prof. Dr. Metin Tuncel
‘The National Time was first used on the Railroads”
“In the world of time we have local, national, international and our prayer time. According to the local time whenever the sun is on the meridian it is the middle of day. Day starts 12 hours before this and ends 12 hours later. Today, however, the day starts at midnight. According to the prayer time the day starts at night 12:00. When transportation becomes a problem due to local time national time came into play.”
“
